This article is in Persian (Farsi) and addresses some of the confusion about the recent preliminary P5+1 nuclear agreement with Iran. An English version will be posted on Akrivislaw.com.
اعلام رسمی خبر توافق ایران و اعضای گروه 5+1 (ایالات متحده آمریکا، انگلستان، فرانسه، روسیه، چین، و آلمان) در تاریخ 2 آوریل 2015 (برابر با 13 فروردین 1394) در مورد پرونده هسته ای ایران موجی از امید و هیجان را به وجود آورد.
طرفین مذاکره امیدوار هستند که این توافق اولیه مبنای صدور برنامه جامع عملکرد مشترک آنها (Joint Comprehensive Plan of Action)[1] در تاریخ 30 ژوئن 2013 (برابر با 9 تیر 1394) قرار گیرد. در حقیقت این توافقنامه در ادامه معاهده موقت 24 نوامبر 2013 می باشد که بخش محدودی از تحریم های ایران که از ژانویه 2014 اعمال شده بود را، به حالت تعلیق در می آورد.
در پی مسرت و رضایت ناشی از خبر توافقات در هفته گذشته، موجی از ابهام در مورد وضعیت فعلی و آینده تحریم های ایالات متحده آمریکا بر ایران ایجاد شده است. در اینجا مفصلاً شرح داده خواهد شد که در حالیکه هنوز رفع برخی از تحریم ها در هاله ای از ابهام قرار داد، تا به حال هیچ قانونی تغییر نکرده است. حتی اگر توافق نهایی در تاریخ 30 ژوئن 2015 محقق شود، بیشتر تحریم ها که معاملات روز به روز فی مابین آمریکا و اشخاص آمریکایی[2] با ایران را در بر میگیرد، همچنان موثر باقی خواهد ماند.
ساختار تحریم آمریکا از بین نرفته است
پارامترهای مذکور در توافق 2 آوریل گروه 5+1 با ایران به روشنی ابراز می دارد که ایالات متحده مجموعه تحریم های خود را علیه ایران در آینده نزدیک پایان نخواهد داد. اولاً، لازم به ذکر است که با وجود اعلام توافق هفته گذشته، هیچیک از قوانین تحریم تغییر نکرده است. همچنین شرایط توافق هنوز نهایی نشده است و تا صدور برنامه جامع عملکرد مشترک (JCPOA) اجرا نخواهد شد و حتی پس از آن بیشتر تغییرات به صورت مرحله به مرحله پیش خواهد رفت و همچنین برنامه زمان بندی این تغییرات هنوز مورد توافق قرار نگرفته است.
در حقیقت با محقق ساختن مراحل مختلف مذکور در برنامه جامع عملکرد مشترک از طرف ایران برخی از تحریم های از پیش معین شده به صورت مرحله به مرحله معلق خواهد شد، این ها در حقیقت تحریم های اعمال شده به منظور بازداشتن ایران از فعالیت های هسته ای هستند. ایالات متحده آمریکا به صراحت اعلام کرده است که قوانین و مقررات تحریم آمریکا ناشی از اتهام حمایت از تروریسم بین الملل و فعالیت های خلاف حقوق بشر دوستانه ایران در میان تحریم های قابل لغو نخواهد بود.
بر اساس پارامتر های اعلام شده در برنامه جامع عملکرد مشترک، تحریم های آمریکا که محتمل است به حالت تعلیق در آیند در حوزه نفت و گاز، صنعت خودروسازی، معاملات فلزات گران قیمت و صنعت پتروشیمی ایران و غیره خواهد بود.
لغو بسیاری از این تحریم ها نیاز به عملکرد کنگره آمریکا دارد، اگر چه رئیس جمهور در موارد محدودی اختیار دارد که این تحریم ها را تعلیق کند. دفتر کنترل دراییهای خارجی (OFAC) که زیر مجموعه وزارت دارایی آمریکا است در یک بیانیه عمومی در تاریخ 3 آوریل به طور مجزا و موکدا به این موضوع اشاره کرده است که هنوز قوانین و مقررات تغییر نکرده است و تحریم ها لغو نشده اند. به علاوه تا به امروز هیچگونه مذاکره ای در مورد تحریم های یک جانبه که به صورت اولیه اجرا شد و هم اکنون مانع برقراری روابط بازرگانی بین ایران و آمریکا می شوند صورت نگرفته است.
چه پرامترهای تحت تاثیر قرار نگرفته اند؟
تحریم های آمریکا که معاملات روز به روز اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی- آمریکایی را در بر می گیرد به احتمال بسیار زیاد تا آینده نزدیک به قوت خود باقی خواهند ماند. بسیاری از اصول مذکور در قوانین تحریم و معاملات ایرانیان (ITSR) CFR 560 31 در مذاکرات هسته ای مورد اشاره قرار نگرفته است، به همین خاطر این محدودیت ها همچنان موثر خواهند بود.
از آنجمله موارد ذیل قابل توجه می باشند:
- صادرات مجاز به ایران (مستقیم یا غیر مستقیم) همچنان به برخی از تجهیزات پزشکی، دارویی، مواد غذایی، کالاهای کشاورزی و سخت افزار و نرم افزار های فناوری اطلاعات محدود خواهد بود.
- واردات بسیاری از کالاها از ایران همچنان ممنوع خواهد بود.
- فروش بسیاری از اموال غیر منقول و دارایی ها در ایران به وسیله اشخاص آمریکایی همچنان به اخذ مجوز از دفتر کنترل دارایی های خارجی ((OFAC نیاز خواهد داشت.
- سرمایه گذاری در ایران از قبیل خرید ملک و یا مشارکت در فعالیت های تجاری همچنان به مجوز دفتر کنترل داراییهای خارجی ((OFAC نیاز خواهد داشت، حتی اگر سرمایه از ابتدا در ایران بوده باشد و از خارج از کشور به ایران منتقل نشده باشد.
- داشتن حساب در بانک های ایران همچنان برای اشخاص آمریکایی ممنوع بوده و بستن این حساب ها نیاز به اخذ مجوز دارد.
- بانک های آمریکایی همچنان وجوهی را که محتمل است از ایران ارسال شده باشد با دقت بررسی خواهند کرد، حتی اگر این وجوه از کشورهای ثالث مانند هنگ کنگ، ترکیه و یا امارات متحده عربی ارسال شده باشند.
لازم به یادآوری است که ممنوعیت های ITSR اشخاص آمریکایی[3] را در بر می گیرد که در این میان اتباع آمریکایی و مقیمان دائمی (دارندگان کارت سبز) را هم صرف نظر از محل سکونت فعلی آنها شامل می شود. اشخاصی که به صورت فیزیکی در آمریکا هستند، اشخاص حقوقی که طبق قوانین ایالات متحد آمریکا تشکیل شده اند و یا هر نهادی در خارج از کشور که به آنها تعلق دارد یا توسط آنها اداره می شود، مشمول این بند خواهد بود و تابعیت آمریکایی این افراد هر گونه تابعیت خارجی دیگر آنها را تحت شعاع قرار خواهد داد.
اجرای قوانین تحریم همچنان ادامه خواهد داشت
نظر از اینکه بیشتر ساختار مقررات تحریم فعلی ایران همچنان به قوت خود باقی خواهد بود، دفتر کنترل دارایی های خارجی (OFAC) صراحتا اعلام کرده است که به اجرا کردن قوانین تحریم ادامه خواهد داد. در یک بیانیه رسمی در تاریخ 3 آوریل 2015، OFAC اظهار داشت که:
تا به امروز و تا تاریخ شروع اجرای برنامه جامع عملکرد مشترک،
به غیر از تحریم های تعلیق شده طبق JPOA همه تحریم ها مجری
آمریکا به دقت اعمال خواهد شد.
تخلفات سابق بر این به دقت مورد بررسی قرار خواهد گرفت و بدیهی است که قوانین فعلی اعمال خواهد شد. به همین خاطر، موافقتنامه اخیر به هیچ وجه نباید مجوزی برای تخطی از قوانین تحریم در نظر گرفته شود. در صورت تغییر قوانین و یا لغو تحریم ها فراتر از موارد توافق شده به صورت یک جانبه از سوی آمریکا، همچنان باید به پیروی از قوانین تحریم توجه خاصی مبذول گردد.
فضای رضایتمندی در پی توافق لوزان و آینده ایران برای پیوستن مجدد به جامعه جهانی مسلما قابل درک است، هر چند که درک واقعیت بسیار مهم است، علی الخصوص پس ازاینکه مقامات آمریکایی اعلام کردند که تحریم ها یک دفعه از بین نخواهند رفت.
حتی کوچکترین تخلفات از قوانین تحریم می توانند سوء سابقه کیفری ایجاد کنند و پیامدهای سنگین مالی و اتلاف وقت را در پی داشته باشند و همچنین در مورد معاملات بازرگانی می توانند باعث سوء شهرت شود. درها هنوز باز نشده اند، به همین خاطر مطلع بودن از قوانین مجری و عمل کردن بر طبق آنها بسیار مهم است.
این مقاله که به منظور به روز کردن اطلاعات موکلین ارائه شده است، صرفا جنبه اطلاع رسانی دارد و به هیچ وجه نباید به عنوان نظر حقوقی تفسیر شود. در صورتی که هر یک از موارد مورد بحث در این مقاله برای شما مبهم بود و یا در مورد آن سوال داشتید، لطفا با مشاور حقوقی دارای مجوز مشورت کنید. این مقاله از نسخه اصلی انگلیسی که در سایت[1] ما در دسترس می باشد به فارسی ترجمه شده است. در صورت وجود هرگونه اختلاف در مفاهیم انگلیسی و فارسی، متن انگلیسی حاکم خواهد بود.
[1] (JCPOA)
[2]31 CFR § 560.314 (2014( “شخص آمریکایی” اشاره دارد به تعریف شخص آمریکایی در
[3] United States Person
An international trade compliance (sanctions, export controls, customs, anti-corruption) and defense lawyer.
U.S. Sanctions Regulations Blog 
Leave a Reply